ساختار اسکلت سلول

اسکلت سلول ساخته شده از رشته های پروتئینی و توبولها است .  توبولها لوله های پروتئینی هستند که از بهم پیوستن رشته های پروتئینی ساخته شده اند . و بوسیله پروتئینهایی که توسط ریبوزوم ها ساخته میشوند در سیتوپلاسم رشد می کنند . مولکولهای پروتئینی  تبدیل به پلیمر میشوند و رشته های پروتئینی را میسازند . تعداد زیادی از رشته های اکتین در اکتوپلاسم موجب کشسانی غشاء سلول میشوند ( اندوپلاسم لایه درونی و دانه دانه سیتوپلاسم سلول است و اکتوپلاسم لایه بیرونی و بیدانه سیتوپلاسم سلول است ) . در سلولهای عضلانی رشته های اکتین و میوزین در ماشین عضلانی ویژه ای سازماندهی میشوند که اساس انقباض عضله است ( مانند یک ماشین اختصاصی است )  رشته های پروتئینی متوسط با همکاری میکروتوبولها موجب توانمند شدن توبولهای شکننده میشوند . به این جهت به این رشته های پروتئینی متوسط گفته میشود که از رشته های پروتئینی اکتین باریکترند و از رشته های پروتئینی میوزین کلفت تر هستند . رشته های پروتئینی متوسط در همه سلولها وجود دارند اما مولکولهای مونومرشان در نوعهای مختلف سلول متفاوت است . رشته های پروتئینی متوسط در سلولهای عضلانی رشته های پروتئینی دسمین نام دارند . در سلولهای عصبی ( نورون ) رشته های پروتئینی عصبی نام دارند و در سلولهای اپی تلیال رشت های پروتئینی کراتین نام دارند  

میتوکندری سلول

میتوکندری نیروگاه سلول است و انرژی موردن نیاز سلول را فراهم می کند و اگه نبود تمام کارهای سلول متوقف میشد . میتوکندی در تمام بخش های سلول وجود دارد اما در جاهایی که بخش زیادی از انرژی متابولیسم ساخته میشود متمرکز هستند برای مثال در سلولهای ماهیچه های اسکلتی که باهایشان تمرین ورزش پیوسته انجام میشود برای فراهم ساختن انرژی مورد نیازشان تراکم میتوکندری ها را افزایش می یابد . تعداد میتوکندریها در نوع های مختلف سلول با توجه به کارهای ویژه ای که دارند متفاوت است و از بیشتر از 100 عدد تا چندین هزار عدد است . برای مثال در سلول های کاردیومیوسیت ( سلول قلب ) که کار زیادی انجام میدهند و انرژی زیادی استفاده می کنند بسیار بیشتر هستند نسبت به سلولهای آدیپوسیت ( سلول چربی ) که کار کمی انجام میدهند و انرژی کمی استفاده می کنند  . شکل و اندازه میتوکندری ها مختلف است . برخی کروی هستند و چند صد نانومتر کلفتی دارند و برخی دراز هستند و 7 میکرومتر درازا و یک میکرومتر کلفتی دارند و برخی دیگه منشعب و شاخه شاخه هستند و شاخه هاشان رشته ای شکل است . غشاء میتوکندری دو غشاء دو لایه لیپیدی پروتئینی است  شامل غشاء داخلی و غشاء بیرونی میباشد .شکن های توبولهای میتوکندری سطح گسترده ای برای متابولیسم فراهم می کند . افزون بر این حفره میتوکندری پر از ماده ای زمینه ای است که مقادیر زیادی آنزیم تویش محلول است که با همکاری آنزیمهای چسبیده به توبولها موجب اکسیداسیون مواد غذایی میشوند که آب و گار کربنیک بوجود میاد و انرژی آزاد شده تبدیل به ماده ای پر انرژی بنام ATP  میشود و ATP ها از میتوکندری خارج میشوند و در سراسر سلول انتشار می یابند تا هر کجای سلول برای کارهای سلول نیاز بود انرژی خود را آزاد کنند . هرگاه سلول به ATP بیشتری نیاز داشت میتوکندری ها به روش جوانه زدن میتوکندری های دیگه را بوجود می آورند .  DNA میتوکندری مشابه DNA هسته سلول است و DNA اصل اساسی برای کنترل همانندسازی سلول است و DNA میتوکندری نیز نقش مشابهی برای کنترل همانندسازی میتوکندری ایفا می کند . 

ماده ای ارزشمند در بدن

یکی از کارهای مهم سلولها ترشح مواد شیمیایی ویژه است . مواد در سلول توسط سیستم شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک – دستگاه گلژی ساخته میشوند و در وزیکولهایی بنام وزیکول ترشحی ( نام دیگه اش گرانول ترشحی است )  از دستگاه گلژی بداخل سبتوپلاسم آزاد میشوند . یکی از این مواد مهم پروآنزیمهایی است که جنسشان از پروتئین است و غیرفعال هستند و از مجاری آسینوس پانکراس بداخل دئودنوم ترشح میشوند و در دئودنوم فعال میشوند و در مجاری گوارشی با مواد غذایی واکنش شیمیایی برقرار می کنند برای مثال مواد غذایی را تجزیه می کنند و یا از ترکیب مواد غذایی با اکسیژن و آب ، مواد فراورده و انرژی میسازند . 

اندامک پراکسی زوم سلول

پراکسی زوم یکی از اندامکهای سلول است . شبیه لیزوزوم است اما دو تفاوت دارد . یک اینکه بجای دستگاه گلژی با روش جوانه زدن ( نام دیگه اش خودتکثیری ) از شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک بیدانه بوجود می آید . دوم اینکه بجای آنزیمهای هیدرولیز دارای آنزیمهای اکسیداز میباشد . آنزیمهای اکسیداز ، اکسیژن را با یونهای هیدروژنی که از مواد آلی داخل سلول بدست می آیند ترکیب می کند و (آب اکسیژنه) میسازند . نام دیگه اش (پراکسید هیدروژن) است . که به نوبه خود یک ماده بسیار اکسید کننده است .  بهمراه آنزیم اکسید کننده دیگه ای بنام کاتالاز بسیاری مواد گوناگون که برای سلول سمی هستند را اکسیده می کند . برای مثال نیمی از الکلی که فرد در روزمره مینوشد توسط پراکسی زومهای سلولهای کبدی بیخطر میشود . کار بزرگ پراکسی زومهای سلولها کاتالیز اسیدهای چرب با زنجیره بلند میباشد . متابولیسم دو مرحله است : کاتابولیسم و آنابولیسم . کاتابولیسیم بمعنای تجزیه مولکولهای پیچیده و استفاده از انرژی و موادشان است . آنابولیسم بمعنای ساخت مواد تشکیل دهنده سلول از قبیل پروتئین و اسیدنوکلئیک با استفاده از موادی که بوسیله کاتابولیسم فراهم شده اند .  

لیزوزم سیتوپلاسم سلول

لیزوزوم اندامکی وزیکولی است که پس از جدا شدن از دستگاه گلژی بوجود میاد . آنزیمهای لیزوزوم توسط شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک ساخته شده و سپس از راه دستگاه گلژی وارد لیزوزوم میشوند . این آنزیمها ، هیدرولیز کننده (یعنی تجزیه کننده ) هستند . و سه نوع میباشند شامل : نوکلئازها، پروتئازها ، فسفولیپازها

آنزیمهای لیزوزوم در PH= 5   که اسیدی است بهترین انجام کار را دارند . لیزوزوم یک سیستم گوارش درون سلولی بوجود می آورد که به سلول امکان تجزیه و بیرون انداختن موادی را میدهد شامل : ساختارهای سلولی آسیب دیده ، ذرات غذایی بلعیده شده توسط سلول ، موادی که نیاز نیستند مانند باکتریها

لیزوزومها در نوعهای مختلف سلول متفاوتند اما بطور کلی دارای 250 تا 750 نانومتر کُلفتی هستند و ذرات کوچکی دارند که 5 تا 8 نانومتر کُلفتی دارند  . آنزیمهای لیزوزوم در وزیکولهایی قرار دارند و در هر وزیکول 40 آنزیم قرار دارد . یک آنزیم هیدرولیزکننده میتواند یک ترکیب آلی را دو یا سه بخش نماید . به این روش که یک بخش ترکیب آلی را با بخش هیدروژن مولکول آب مخلوط می کند و بخش دیگر ترکیب آلی را با بخش هیدروکسیل مولکول آب مخلوط میکند . گلیکوژن ها به گلوکز هیدرولیز میشوند . پروتئینها به اسید آمینه هیدرولیز میشوند . لیپیدها به اسیدهای چرب و گلیسرول هیدرولیز میشوند . غشاء لیزوزوم مانع این میشود که آنزیمهای لیزوزوم که در مرکز لیزوزوم نگهداری میشوند با مواد دیگه سلول تماس یابند وموجب تجزیه مواد سلول شوند اما در برخی شرایط ، غشاء لیزوزوم خراش میشود و آنزیمها نشت می کنند و موجب تجزیه مواد آلی به مواد کوچک قابل انتشار مانند گلوکز و اسید آمینه میشوند .