فیزیولوژی بدن انسان

فیزیولوژی از دروس علوم پزشکی و از شاخه های زیست شناسی است که به توضیح کار و مواد ساخته شده توسط سلول و بافت و اندام و دستگاه های بدن انسان میپردازد

فیزیولوژی بدن انسان

فیزیولوژی از دروس علوم پزشکی و از شاخه های زیست شناسی است که به توضیح کار و مواد ساخته شده توسط سلول و بافت و اندام و دستگاه های بدن انسان میپردازد

مقدار خون انسان چقدر است؟



مقدار خون یک انسان بالغ 7 درصد تا 25 درصد وزن بدن است
حجم خون یک انسان طبیعی 4.5 لیتر تا 6 لیتر است .
حجم خون یک نوزاد 300 میلی لیتر است
حجم پلاسما 3 لیتر است . چگالی ( وزن مخصوص ) خون 1.055  تا 
1.065   است . وزن مخصوص پلاسما 1.028 تا 1.032  است
ویسکوزیته خون ( دوامش در برابر جاری شدن ) سه تا چهار
برابر آب است

انتقال مواد مغذی و مواد زائد در مایع خارج سلولی سراسر بدن

60 درصد بدن مایع است که بیشترش مایع داخل سلولی و یک سومش
مایع خارج سلولی است . سلول در مایع خارج سلولی زندگی می کند و مواد
مورد نیاز خود مانند مواد مغذی و آب و اکسیژن و یونها را دریافت می کند
و گاز کربنیک ( دی اکسید کربن ) را به مایع خارج سلولی می ریزد.
مایع خارج سلولی در سراسر بدن گردش می کند و با خون و مایع لنفی تبادل دارد
و مواد مختلف گفته شده از مایع پلاسمای خون و مایع میان بافتی به مایع
خارج سلولی افزوده میشود . این انتقال مواد بین مایع داخل سلولی و مایع خارج سلولی
و پلاسمای خون و مایع میان بافتی که بین اینها غشاء هایی مانند دیواره رگها و مویرگهای خونی
و دیواره رگها و مویرگهای لنفی و نیز غشاء آلئول های ریوی و غشاء مجاری گوارشی و ...
5 نوع انتقال بوجود میاورد :
یکم : فیلتراسیون ( تصفیه ) که غلظت نامساوی از یک محلول در دو طرف یک غشاء
وجود دارد که موجب فشار نامساوی در دو طرف غشاء و در نتیجه حرکت محلول میشود
که محلول که شامل آب و مواد محلول ( مولکولهای کوچکتر از سوراخهای غشاء ) به آنطرف غشاء جابجا میشوند
تا آنجاکه غلظت در دو طرف غشاء تقریبا برابر شود مانند آب و مواد محلول در خون که از دیواره مویرگ جابجا میشوند



دوم : دیفیوژن ( انتشار ) که مولکولهای ماده مایع یا گاز بر اثر انرژی جنبشی مولکولیبه آنطرف غشاء میروند و هنگامی که غلظت ماده برابر شد جریان متوقف میشودمانند گازهای اکسیژن و اندریدکربنیک ( دی اکسید کربن ) و ازت ( نیتروژن )که از آلئولهای ریه بداخل مویرگهای خونی غشاء آلئولهای ریه دیفیوژن میشوند و یا مانند مواد مغذی که از مایع میان بافتی بداخل مویرگهای خونی دیفیوژن میشوندانتشار دو نوع است انتشار ساده و انتشار تسهیل شدهانتشار ساده به مواردی بستگی دارد : 1- مقدار ماده 2-انرژی جنبشی مولکولهای ماده3 - دمای ماده 4- اندازه مولکولهای ماده 5- تعداد سوراخهای غشاءانتشار ساده از غلظت بیشتر بطرف غلظت کمتر است


نوع سوم انتقال : انتشار تسهیل شده که مولکولها و یونها در چربی نامحلولند
و برای انتقال با پروتئین انتقال دهنده ترکیب شیمیایی می یابند و از غشاء می گذرند
 که جریان مواد از غلظت بیشتر بطرف غلظت کمتر است
در این نوع انتقال مواد از دو راه جابجا میشوند : کانالهای پر از آب پروتئین انتقال دهنده
و دوم مولکولهایی که در چربی محلولترند از بین مولکولهای غشاء لیپیدی
برای مثال در رود باریک کربوهیداراتهای تجزیه شده به منوساکارید
بوسیله انتشار تسهیل شده جذب مجاری مخاطی روده باریک میشوند

نوع چهارم انتقال : اسمز است که هنگامیکه بین دو سوی یک غشاء تقریبا نفوذناپذیر 
غلظتهای نامساوی از یک محلول وجود دارد . فقط مایع که معمولا آب است از غلظت کمتر بطرف غلظت
بیشتر میشود تا غلظت در دو طرف غشاء تقریبا برابر شود
فشار اسمزی محلول به نیروی مورد نیاز تا مایع در محلول جاری نشود
فشار اسمزی محلول گویند . برای مثال هنگامیکه مواد زائد در مایع میان بافتی
است و مایع میان بافتی بر اثر فشار اسمزی پلاسما وارد مویرگهای خونی میشود


نوع پنجم انتقال : انتقال فعال است که مولکولها و یونها در خلاف جهت چرخه غلظتی
یعنی از غلظت کمتر بطرف غلظت بیشتر جریان می یابد که با مصرف انرژی همراه است
و بواسطه پروتئین انتقال دهنده انجام میشود
بیشتر اسیدهای آمینه ، برخی کربوهیدراتها ، اوره ، یونهای هیدروژن ، آهن
سدیم ، پتاسیم و ید با این نوع انتقال جابجا میشوند
مکانیسم انتقال فعال پمپ سدیم-پتاسیم نامیده میشود که پروتئین انتقال دهنده است
در داخل پروتئین انتقال دهنده سه یون سدیم و در خارج پروتئین انتقال دهنده دو یون
پتاسیم با گیرنده های خود در پروتئین انتقال دهنده ترکیب شیمیایی می یابند
و یک مولکول ATP  به  ADP  تبدیل میشود و فسفات آزاد شده موجب تغییر شکل
پروتئین انتقال دهنده میشود و انتقال را انجام می دهد



کارهای تخصصی سلولها

تحریک پذیری ( ویژه سلولهای عصبی )

انقباض ( ویژه سلولهای عضلانی )

هدایت موج عصبی ( ویژه سلولهای عصبی و سلولهای عضلانی )

جذب مواد و همانندسازی

دفع مواد زائد و ترشح مواد

تنفس و تولید انرژی

نمو و تولید مثل

سلول از چه اجزایی تشکیل شده است؟


سلول تشکیل شده است از (هسته ) و ( سیتوپلاسم )
هسته سلول متشکل است از ( یک یا دو هستک ) ، ( شیرهء هسته ای )
( رشته های دراز کروماتین ) و ( غشاء هسته )
اطلاعات ژنتیکی که اطلاعات توارثی نامیده میشود در 
رشته های دراز کروماتین قرار دارد . هر ژن یک اسید نوکلئیک است 
نام دیگه اش ( دزوکسی نوکلئیک اسید) نام دیگه اش  (DNA ) که سنتز و ساخت ( ریبونوکلئیک اسید )
نام دیگه اش (RNA ) را کنترل میکند و  RNA  ها در سلول پخش میشوند
و سنتز و ساخت ( پروتئین ) را توسط ریبوزومها کنترل میکنند
سیتوپلاسم بیشتر کارهای سلول را انجام میدهد و شامل هفت اندامک است
یکم : دستگاه گلژی که در سلولهای ترشحی نمایانتر است و مواد ترشحی ساخته شده در
سلول از راه دستگاه گلژی بیرون فرستاده میشود
دوم : سانترول (سانتریول ) که در تقسیم سلولی میتوز و میوز نقش خود را ایفا می کند
سوم : ریبوزوم که دستگاه تخصصی ساخت پروتئین است و با دستوراتی که
از DNA  میگیرد پروتئین تولید می کند
چهارم : میتوکندری که نیروگاه سلول است و با اکسیداسیون گلوکز انرژی مورد نیاز سلول
را فراهم می کند
پنجم : لیزوزوم که بیگانه خواری می کند و وزیکولهای حاوی مایعات خارج سلولی که وارد سلول
میشوند را تجزیه (لیز ) می کند و نیز میتوکندریهای داخل سلول هنگاهی که صدمه می بینند
توسط لیزوزمها تجزیه میشوند
ششم : شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک که ارتباط بخشهای مختلف درون سلول و نیز ارتباط درون و برون
سلول را برقرار می کند . شبکه هایی مانند رتیکولوم آندوپلاسمیک که بهشان ریبوزومها پیوست هستند پروتئینهایی
که باید بیرون سلول فرستاده شوند را میسازد
هفتم : غشاء سلول که یک لایه نازک چرمی چربی لیپیدی دو طبقه به ضخامت
دو مولکول است که در نقاط مختلفش مولکولهای پروتئین قرار دارند و مولکولهای لیپید و پروتئین
به نسبت مشخصی کنار هم قرار گرفته اند که شکل موزاییکی گفته میشود
غشاء سلول ساختمان نیمه مایع دارد
غشاء خارجی هسته و نیز شبکه آندوپلاسمیک در ادامه غشاء سلول قرار دارند
وزیکولهای پینوسیتوزی که مواد فاگوسیته را احاطه میکنند از غشاء سلول مشتق میشوند

تفاوت ها و شباهتهای سلولهای بدن

سلولهای بدن انسان انواع مختلفی هستند . هر نوع سلول با توجه به اینکه یک یاچند کار ویژهء خود را انجام میدهند ساختمانش نیز متفاوته نسب به انواع دیگه سلولبرای مثال : سلولهای دفاعی بدن دارای اندامک ( لیزوزم ) بیشتری هستندسلولهای قلب که نیاز بیشتری به انرژی دارند دارای اندامک ( میتوکندری ) بیشتری هستندکه انرژی میسازد . و فقط گلبولهای قرمز دارای هموگلوبین هستند و سلولهای ترشحیدارای ( دستگاه گلژی ) نمایان تر  هستند که یک اندامک ترشحی است .اما همهء سلولهای دارای ویژگیهای یکسان و مشترکی نیز هستندبرای مثال همه سلولها اکسیژن را با چربیها و پروتئینها و کربوهیدارتهاآمیخته می کنندو انرژی میسازند . دوم اینکه همشان مواد ساخته شده از واکنشهای شیمیاییداخل سلول ( متابولسم ) را بداخل مایع خارج سلولی میریزند . سوم اینکه مکانیسمهای تبدیل مواد غذاییبه انرژی در همهء سلولها یکسان است . چهارم اینکه همهء سلولها با تقسیم سلولیسلولهای شبیه خود را میسازند و رشد و نمو را انجام میدهندپنجم اینکه هنگامی که تعدادی از سلولها خراب میشود سلولهای همان نوعبا تقسیم سلولی دوباره سلول میسازند تا تعدادشان به اندازه مورد نیاز برسد.